Genel Bilgi
SQL Nedir?SQL, ilişkisel veritabanı yönetim sistemlerinde (RDBMS) kullanılan bir sorgulama dilidir. Veritabanlarında veri sorgulama, güncelleme, ekleme ve silme gibi işlemler için kullanılır. SQL, 1970'lerde IBM tarafından geliştirilen SEQUEL (Structured English Query Language) olarak başladı ve daha sonra SQL adını aldı.
Temel SQL Komutları
DDL (Data Definition Language) - Veri Tanımlama Dili:
- CREATE: Yeni bir tablo, veri tabanı, dizin veya diğer veritabanı nesnelerini oluşturur.
- ALTER: Mevcut bir tabloyu veya diğer veritabanı nesnelerini değiştirir.
- DROP: Bir tabloyu, veri tabanını veya diğer veritabanı nesnelerini siler.
DML (Data Manipulation Language) - Veri Manipülasyon Dili:
- SELECT: Veritabanından veri sorgular.
- INSERT: Veritabanına yeni veri ekler.
- UPDATE: Veritabanında mevcut veriyi günceller.
- DELETE: Veritabanından veri siler.
DCL (Data Control Language) - Veri Kontrol Dili:
- GRANT: Kullanıcılara belirli haklar verir.
- REVOKE: Kullanıcılardan belirli hakları alır.
TCL (Transaction Control Language) - İşlem Kontrol Dili:
- COMMIT: Yapılan işlemleri kalıcı hale getirir.
- ROLLBACK: Yapılan işlemleri geri alır.
- SAVEPOINT: Bir işlemin belirli bir noktasında geri alınabilir bir kontrol noktası oluşturur.
Detaylı Bilgi
Veri Türleri:SQL'de farklı veri türleri bulunur. Bunlar, depolanacak verinin türüne göre seçilir. Örneğin:
- INT: Tam sayılar için kullanılır.
- VARCHAR: Değişken uzunluklu karakter dizileri için kullanılır.
- DATE: Tarih verilerini depolamak için kullanılır.
Fonksiyonlar:SQL, çeşitli yerleşik fonksiyonlara sahiptir:
- Toplamsal Fonksiyonlar: SUM(), AVG(), COUNT(), MAX(), MIN().
- Metin Fonksiyonları: CONCAT(), SUBSTRING(), UPPER(), LOWER().
- Tarih Fonksiyonları: NOW(), CURDATE(), DATEDIFF().
İlişkiler:Veritabanlarında tablolar arasındaki ilişkiler, verilerin düzenli ve tutarlı olmasını sağlar. Temel ilişki türleri:
- Bire Bir (One-to-One): Her iki tabloda da yalnızca birer kayıt eşleşir.
- Bire Çok (One-to-Many): Bir tabloda bir kayıt, diğer tabloda birden fazla kayıtla eşleşir.
- Çoktan Çoğa (Many-to-Many): Her iki tabloda da birden fazla kayıt, karşılıklı olarak birbirleriyle eşleşir. Bu genellikle bir ara tablo (junction table) ile gerçekleştirilir.
Normalizasyon:Veritabanı tasarımında, verilerin düzenli ve tekrar olmadan depolanması amacıyla normalizasyon kullanılır. Normalizasyonun temel adımları:
- 1NF (Birinci Normal Form): Tüm sütunların atomik olması ve tekrar eden grupların olmaması.
- 2NF (İkinci Normal Form): 1NF'i karşılamalı ve her öznitelik, birincil anahtarın tamamına bağlı olmalıdır.
- 3NF (Üçüncü Normal Form): 2NF'i karşılamalı ve hiçbir öznitelik, birincil anahtara transitif olarak bağlı olmamalıdır.
Join İşlemleri:
- INNER JOIN: Sadece her iki tablodaki eşleşen kayıtları getirir.
- LEFT JOIN (veya LEFT OUTER JOIN): Sol tablodaki tüm kayıtları ve eşleşen sağ tablodaki kayıtları getirir.
- RIGHT JOIN (veya RIGHT OUTER JOIN): Sağ tablodaki tüm kayıtları ve eşleşen sol tablodaki kayıtları getirir.
- FULL JOIN (veya FULL OUTER JOIN): Her iki tablodaki eşleşen veya eşleşmeyen tüm kayıtları getirir.
Örnek Sorgular
- SELECT Sorgusu:
Kod:
SELECT isim, soyisim FROM çalışanlar WHERE yaş > 30;
- INSERT Sorgusu:
-
Kod:
INSERT INTO çalışanlar (isim, soyisim, yaş) VALUES ('Ali', 'Veli', 35);
- UPDATE Sorgusu:
Kod:
UPDATE çalışanlar SET yaş = 36 WHERE isim = 'Ali';
- DELETE Sorgusu:
-
Kod:
DELETE FROM çalışanlar WHERE isim = 'Ali';
SQL Kullanım Alanları
SQL, çeşitli alanlarda geniş bir kullanım yelpazesine sahiptir:
- İşletme uygulamaları
- Web geliştirme
- Veri analitiği
- Büyük veri yönetimi
SQL'in gücü, veritabanlarıyla etkili ve verimli bir şekilde çalışmayı sağlayan yapısal ve sorgulama yeteneklerinden gelir. Özellikle büyük miktarda verinin işlendiği ve yönetildiği sistemlerde vazgeçilmez bir araçtır.
